Nhận thức sâu sắc công tác pháp chế có vị trí, vai trò, chức năng vô cùng quan trọng trong việc lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý nhà nước, quản lý xã hội bằng pháp luật; những năm qua, bám sát quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức pháp chế ở cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh tại Nghị định số 55/2011/NĐ-CP ngày 04/7/2011 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức pháp chế (sau đây gọi tắt là Nghị định số 55/2011/NĐ-CP), Sở Nội vụ đã tích cực tham mưu với Ủy ban nhân dân tỉnh thực hiện tốt công tác pháp chế thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của ngành trên các lĩnh vực xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật kiểm tra, rà soát văn bản quy phạm pháp luật; theo dõi thi hành pháp luật; phổ biến, giáo dục pháp luật...; góp phần hiệu quả vào việc phát triển kinh tế-xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh. Một số kết quả cụ thể:

1. Về công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành

Ngay sau khi Chính phủ ban hành Nghị định số 55/2011/NĐ-CP, thông qua cuộc họp Đảng ủy mở rộng, lãnh đạo Đảng ủy, cơ quan đã chỉ đạo, giao trách nhiệm cho các chi bộ trực thuộc Đảng ủy, các đơn vị, cơ quan thuộc và trực thuộc Sở bằng hình thức phù hợp tuyên truyền quy định của Nghị định số 55/2011/NĐ-CP tới công chức, viên chức cơ quan, đơn vị; đồng thời thường xuyên quán triệt công chức, viên chức thuộc cơ quan, đơn vị thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật trong tham mưu thực hiện công tác pháp chế và các nội dung liên quan. Các chi bộ, cơ quan, đơn vị đã lồng ghép tuyên truyền, quán triệt thực hiện nghiêm Nghị định số 55/2011/NĐ-CP đến đảng viên, quần chúng thông qua các buổi họp cơ quan, đơn vị và sinh hoạt của chi bộ định kỳ. Qua triển khai, quán triệt thực hiện Nghị định 55/2011/NĐ-CP, từng công chức, viên chức, người lao động thuộc Sở Nội vụ đã nhận thức sâu sắc vị trí, vai trò quan trọng của công tác pháp chế trong việc quản lý nhà nước, quản lý xã hội bằng pháp luật; từ đó nâng cao ý thức trách nhiệm trong tham mưu tổ chức thực hiện nhiệm vụ thuộc lĩnh vực được phân công; đặc biệt là trong việc tham mưu xây dựng và hoàn thiện thể chế cơ chế, chính sách của tỉnh, gắn với tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn và theo dõi thi hành pháp luật về lĩnh vực của ngành, góp phần tăng cường thi hành pháp luật ở địa phương.

Xác định rõ việc tổ chức triển khai thực hiện nhiệm vụ thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước về lĩnh vực Nội vụ gắn kết chặt chẽ với việc thực hiện hiệu quả công tác pháp chế của ngành, bên cạnh việc tích cực tham mưu giúp Ủy ban nhân dân tỉnh xây dựng, ban hành các văn bản chi tiết để tổ chức lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác Nội vụ trên địa bàn theo phân cấp, quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) do trung ương ban hành, Sở Nội vụ đã ban hành nhiều văn bản theo thẩm quyền để tổ chức triển khai, hướng dẫn, đôn đốc các cơ quan, đơn vị liên quan trên địa bàn thực hiện, thi hành và áp dụng pháp luật. Qua đó, đã góp phần nâng cao hiểu biết cho công chức làm công tác tổ chức các cơ quan, đơn vị, từ đó việc thực hiện các nội dung liên quan đến lĩnh vực công tác Nội vụ trên địa bàn tỉnh đã được thực hiện cơ bản đảm bảo thống nhất, hiệu quả.

Trong chương trình công tác hằng năm của Đảng ủy, cơ quan, Sở Nội vụ đều có nội dung chỉ đạo thực hiện tốt các nội dung công tác pháp chế, như: Công tác tham mưu ban hành VBQPPL; việc hướng dẫn tổ chức thi hành pháp luật; công tác tập huấn, tuyên truyền pháp luật...thuộc lĩnh vực Nội vụ; đồng thời thường xuyên chỉ đạo theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện. Nhìn chung, các nội dung liên quan đến việc thực hiện công tác pháp chế được Đảng ủy, cơ quan Sở Nội vụ lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện tốt, đúng quy định, đảm bảo hiệu quả.

Thực hiện các văn bản chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh, Hội đồng phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh và hướng dẫn của Sở Tư pháp, trong 10 năm qua, Sở Nội vụ đã ban hành 90 kế hoạch, 14 văn bản để cụ thể hóa việc triển khai thực hiện công tác pháp chế, gồm: 04 kế hoạch về công tác pháp chế; 07 kế hoạch, 05 văn bản thực hiện công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL; 53 kế hoạch, 06 văn bản thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; 24 kế hoạch, 03 văn bản triển khai thi hành, thực hiện pháp luật; theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra, điều tra, khảo sát tình hình thi hành pháp luật; 02 kế hoạch thực hiện công tác hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp.

2. Một số kết quả đạt được

Về công tác xây dựng, kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL pháp luật

Công tác xây dựng văn bản QPPL pháp luật

Sở Nội vụ đã tham mưu trình UBND tỉnh để trình HĐND tỉnh ban hành 08 nghị quyết; trình UBND tỉnh ban hành 42 quyết định, 01 chỉ thị thuộc lĩnh vực quản lý Nhà nước của ngành để tổ chức thực hiện trên địa bàn tỉnh. Hoạt động xây dựng, tham mưu ban hành VBQPPL thuộc lĩnh vực Nội vụ tuân thủ nghiêm quy trình, thủ tục xây dựng, ban hành VBQPPL theo quy định của Luật Ban hành VBQPPL của HĐND, UBND năm 2004, Luật Ban hành VBQPPL năm 2015, các Nghị định hướng dẫn thi hành, Quyết định số 02/2011/QĐ-UBND ngày 18/3/2011 Quy định trình tự, thủ tục xây dựng, ban hành VBQPPL thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh Tuyên Quang (từ việc lập đề nghị xây dựng VBQPPL; soạn thảo, lấy ý kiến tham gia, lấy ý kiến thẩm định đến trình UBND tỉnh dự thảo dự thảo VBQPPL và công bố, công khai, lưu trữ VBQPPL). Các dự thảo VBQPPL do Sở Nội vụ tham mưu xây dựng, ban hành đảm bảo thể thức, kỹ thuật trình bày, đúng tiến độ theo Chương trình xây dựng VBQPPL đã đề ra; nội dung các văn bản bảo đảm tính hợp pháp, hợp hiến, đồng bộ, phù hợp với thực tiễn và có tính khả thi. Các văn bản pháp luật thuộc lĩnh vực Nội vụ được ban hành đã góp phần vào việc hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách trên địa bàn tỉnh, có tác dụng tích cực trong việc phục vụ đổi mới phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Công tác rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật và pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật

Hằng năm, Sở Nội vụ tiến hành rà soát, kiểm tra VBQPPL về lĩnh vực nội vụ theo chỉ đạo của Bộ Nội vụ, UBND tỉnh và đề nghị của Sở Tư pháp; kết quả, đã thực hiện rà soát 210 lượt VBQPPL do HĐND, UBND tỉnh ban hành thuộc lĩnh vực Nội vụ (gồm: 24 lượt Nghị quyết của HĐND tỉnh; 181 lượt quyết định, 05 lượt chỉ thị của UBND tỉnh); rà soát để thực hiện hệ thống hóa đối với 56 VBQPPL do HĐND, UBND tỉnh ban hành thuộc lĩnh vực nội vụ kỳ 2014 - 2018 (từ tháng 01/01/2014 đến 31/12/2018).Qua kiểm tra, rà soát đã kịp thời phát hiện những nội dung không còn phù hợp với quy định của pháp luật để kiến nghị sửa đổi, bổ sung, thay thế cho phù hợp với các quy định của pháp luật và tình hình kinh tế, xã hội của địa phương; bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp và thống nhất, đồng bộ, minh bạch của hệ thống pháp luật hiện hành về lĩnh vực Nội vụ.

Công tác kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật

Thực hiện quy định của Luật Ban hành VBQPPL của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân năm 2004, Luật Ban hành VBQPPL năm 2015 và các Nghị định hướng dẫn thi hành, 100% VBQPPL do HĐND, UBND tỉnh ban hành thuộc lĩnh vực nội vụ ngay sau khi ban hành đều được Sở Nội vụ tự kiểm tra theo quy định. Thời kỳ báo cáo, Sở Nội vụ đã thực hiện tự kiểm tra 51 VBQPPL (08 nghị quyết, 42 quyết định, 01 chỉ thị). Qua tự kiểm tra, các VBQPPL thuộc lĩnh vực nội vụ được ban hành đúng thẩm quyền; đảm bảo thể thức, kỹ thuật trình bày; trình tự, thủ tục xây dựng, ban hành văn bản thực hiện theo đúng quy định của pháp luật về ban hành văn bản QPPL; nội dung văn bản phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành tại thời điểm ban hành. Không có văn bản được đề nghị xử lý.

Về công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật

Sở Nội vụ đã ban hành 47 kế hoạch, 06 văn bản để chỉ đạo tổ chức thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, triển khai, tuyên truyền văn bản pháp luật về lĩnh vực Nội vụ; bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ công tác Nội vụ; 06 kế hoạch triển khai thực hiện, thi hành pháp luật khác có liên quan. Kết quả, Sở Nội vụ đã tổ chức 313 Hội nghị tuyên truyền, tập huấn, bồi dưỡng, tới 37.399 lượt người; ngoài ra, thông qua các lớp đào tạo, bồi dưỡng (bồi dưỡng quản lý nhà nước, bồi dưỡng kỹ năng lãnh đạo quản lý, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng chuyên môn nghiệp vụ; bồi dưỡng kiến thức về xây dựng nông thôn mới; bồi dưỡng bắt buộc cập nhật kiến thức, tin học, ngoại ngữ, an ninh quốc phòng, tiếng dân tộc…), Sở Nội vụ đã tuyên truyền pháp luật về các nội dung liên quan tới hàng chục ngàn lượt người.Thông qua hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật; Hội nghị tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ, Sở Nội vụ đã biên soạn và cung cấp 33.730 cuốn tài liệu, 21.082 cuốn sách tuyên truyền các văn bản pháp luật về lĩnh vực Nội vụ, 56.670 tờ gấp tuyên truyền Luật Tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016; 26.794 cuốn Hỏi đáp pháp luật tuyên truyền pháp luật về các lĩnh vực: Tín ngưỡng, tôn giáo; thi đua, khen thưởng; công chức; viên chức; xây dựng chính quyền; thanh niên. Tổ chức  Hội thi tìm hiểu pháp luật về CCHC dưới hình thức sân khấu hóa, với sự tham gia dự thi của 42 công chức, viên chức thu hút khoảng 450 lượt người tham gia dự thi và cổ vũ Hội thi; thông qua Hội thi đã tạo ra phong trào tìm hiểu pháp luật sâu rộng, giúp công chức, viên chức, người lao động trên địa bàn tỉnh được học tập, trao đổi kinh nghiệm, nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò, ý nghĩa của công tác CCHC trong giai đoạn hiện nay; từ đó tham gia tích cực vào công tác CCHC của cơ quan, đơn vị nói riêng và công tác CCHC trên địa bàn tỉnh nói chung. Phối hợp với Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh xây dựng và phát sóng nhiều phóng sự, chuyên mục trên Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh để tuyên truyền pháp luật và việc chấp hành các quy định pháp luật về chính sách tinh giản biên chế, công tác CCHC, tôn giáo... Phát huy hiệu quả của Trang Thông tin điện tử Sở Nội vụ trong tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách của Đảng, văn bản pháp luật của Nhà nước về lĩnh vực Nội vụ và các vấn đề có liên quan.

Về công tác theo dõi thi hành pháp luật:

Sở Nội vụ ban hành 24 kế hoạch, 03 văn bản để thực hiện việc theo dõi thi hành pháp luật, kiểm tra, điều tra, khảo sát tình hình thi hành pháp luật; 162 văn bản hướng dẫn, đôn đốc các cơ quan, đơn vị thực hiện và thi hành pháp luật về lĩnh vực nội vụ. Thường xuyên thực hiện rà soát, xác định các nội dung văn bản QPPL của cơ quan nhà nước cấp trên giao quy định chi tiết trong phạm vi lĩnh vực quản lý nhà nước của ngành và rà soát các văn bản do Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành còn hiệu lực pháp luật, để tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh trình Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành và Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành mới, hoặc sửa đổi, bổ sung, thay thế cho phù hợp. Các văn bản quy định chi tiết thuộc lĩnh vực nội vụ do Sở Nội vụ tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh trình ban hành và ban hành theo thẩm quyền đảm bảo kịp thời, đầy đủ. Các quy định chi tiết được đề nghị sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ qua rà soát là do không phù hợp với các văn bản pháp luật hiện hành/tình hình thực tế địa phương tại thời điểm rà soát; không có văn bản trái pháp luật, mâu thuẫn, chồng chéo hoặc không hợp lý, khả thi, không phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội địa phương.

Tham mưu với UBND tỉnh tổ chức 08 cuộc kiểm tra công tác tổ chức bộ máy, quản lý biên chế, số lượng người làm việc, hợp đồng lao động, công tác xây dựng Đề án vị trí việc làm, bổ nhiệm, đào tạo, bồi dưỡng, công tác xây dựng chính quyền cơ sở, công tác CCHC trên địa bàn tỉnh tại 58 lượt sở, ban, ngành; 06 lượt đơn vị sự nghiệp cấp tỉnh, 30 lượt huyện, thành phố; 35 lượt đơn vị xã, phường, thị trấn; tổ chức 01 cuộc điều tra xã hội học xác định Chỉ số cải cách hành chính của tỉnh năm 2015, 01 cuộc khảo sát xác định chỉ số hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước tỉnh Tuyên Quang năm 2015.

Sở Nội vụ tổ chức 05 cuộc điều tra xã hội học, 03 cuộc khảo sát xác định Chỉ số cải cách hành chính của tỉnh; đo lường mức độ hài lòng của người dân, tổ chức đối với phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn tỉnh; 13 cuộc kiểm tra nghiệp vụ công tác Nội vụ tại 22 lượt sở, ban, ngành; 33 lượt huyện, thành phố; 06 lượt đơn vị sự nghiệp cấp tỉnh, 06 tổ chức hội hoạt động trên địa bàn tỉnh, 82 lượt đơn vị hành chính cấp xã.     Trên cơ sở kiểm tra tình hình thi hành pháp luật về lĩnh vực nội vụ, Sở Nội vụ đã tham mưu UBND tỉnh ban hành 10 văn bản chỉ đạo chấn chỉnh, khắc phục tồn tại, hạn chế trong công tác Nội vụ.

Về công tác hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp

Sở Nội vụ ban hành 02 kế hoạch chỉ đạo tổ chức thực hiện công tác hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp. Hằng năm, Sở Nội vụ đã tham mưu với UBND tỉnh đánh giá, phân loại lãnh đạo doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và đánh giá người đại diện phần vốn nhà nước tại các công ty cổ phần do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ. Thông qua đó, đã hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp về các nội dung liên quan đến công tác đánh giá, phân loại lãnh đạo doanh nghiệp theo quy định của pháp luật.

Về công tác bồi thường nhà nước

Thông qua công tác chuyên môn, Sở thường xuyên quán triệt công chức, viên chức thuộc sở thực hiện nghiêm các quy định của Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước. Do vậy, từng công chức, viên chức thuộc Sở Nội vụ nắm rõ các quy định của pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước đối với cá nhân, tổ chức bị thiệt hại do người thi hành công vụ gây ra trong hoạt động quản lý hành chính, tố tụng, thi hành án; thủ tục giải quyết bồi thường thiệt hại; quyền, nghĩa vụ của cá nhân, tổ chức bị thiệt hại; kinh phí bồi thường và trách nhiệm hoàn trả của người thi hành công vụ đã gây ra thiệt hại. Từ đó, quá trình thực hiện nhiệm vụ, công vụ được giao, công chức, viên chức thuộc sở luôn thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của ngành và các quy định của pháp luật có liên quan, không có vụ việc bồi thưởng xảy ra.

Công tác phối hợp trong tổ chức và hoạt động của các tổ chức pháp chế

Sở Nội vụ phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với Sở Tư pháp và các cơ quan, đơn vị liên quan trong tổ chức thực hiện các nhiệm vụ công tác pháp chế; thường xuyên phối hợp với Sở Tư pháp trong xây dựng, kiểm tra, rà soát VBQPPL thuộc lĩnh vực Nội vụ để đảm bảo VBQPPL thuộc lĩnh vực Nội vụ do Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành chặt chẽ, đúng quy định của pháp luật và có tính khả thi cao; phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện 23 buổi tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo cho 5.362 lượt cán bộ, công chức, chức sắc, chức việc, nhà tu hành, tín đồ các tôn giáo và nhân dân trên địa bàn tỉnh.

Với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân tỉnh trong thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về lĩnh vực Nội vụ, trong đó có công tác pháp chế; sự phối hợp chặt chẽ của Sở Tư pháp và các cơ quan, đơn vị liên quan; sự chỉ đạo sâu sát, thường xuyên của Đảng ủy, lãnh đạo Sở Nội vụ và được cụ thể hóa bằng các kế hoạch chuyên đề và trong chương trình công tác hằng năm của cơ quan; công chức tham mưu thực hiện các nội dung liên quan đến công tác pháp chế chủ động, tích cực trong thực hiện nhiệm vụ; thường xuyên tự học tập, nghiên cứu các văn bản pháp luật có liên quan; từ đó đã nâng cao kiến thức pháp luật và vận dụng có hiệu quả trong soạn thảo VBQPPL, phổ biến, giáo dục pháp luật, hướng dẫn thi hành pháp luật... thuộc chức năng, nhiệm vụ được giao. Do đó, công tác pháp chế thuộc lĩnh vực Nội vụ đã đạt được những kết quả tích cực: Việc lập đề nghị xây dựng VBQPPL và soạn thảo, trình ban hành VBQPPL của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh thuộc lĩnh vực Nội vụ được thực hiện theo đúng quy định; tham gia có chất lượng vào các VBQPPL theo đề nghị của các cấp, các ngành; công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật được thực hiện kịp thời; thường xuyên kiểm tra, rà soát các VBQPPL thuộc lĩnh vực Nội vụ; việc tổ chức thực hiện Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được quan tâm thực hiện; công tác kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc các cơ quan, đơn vị thi hành pháp luật thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của ngành được chú trọng; góp phần vào việc tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa nói chung và trên địa bàn tỉnh nói riêng./.

           Trần Thị Hải Hà            

Phó Chánh Văn phòng Sở Nội vụ